ดูเหมือนว่าการเดินถนนคนเดินจะเป็นอีกสิ่งหนึ่งที่นักท่องเที่ยวไม่ควรพลาด พอเรารู้มาว่าจังหวัดพังงาก็มีถนนคนเดินกับเขาด้วย เราจึงไม่รั้งรอ รีบมุ่งตรงไป “ถนนศรีตะกั่วป่า” ถนนสายวัฒนธรรมที่เต็มเปี่ยมไปด้วยกลิ่นอายของวันวาน ซึ่งอายุยืนยาวนับ 200 ปี ขอกระซิบคร่าวๆ ว่า ใครที่ชื่นชอบขนมหวาน อาหารโบราณเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว ยิ่งไม่ควรพลาดการมาเที่ยวถนนสายนี้ด้วยประการทั้งปวง

“ถนนศรีตะกั่วป่า” สถานที่ตั้งของ “ถนนคนเดินตะกั่วป่า” ในอดีตเคยเป็นถนนสายที่คึกคักที่สุดในจังหวัดพังงา นั่นเพราะ ย่านนี้มีคนจีนเข้ามาทำเหมืองแร่ดีบุกเป็นจำนวนมาก ดังนั้นเมืองจึงก่อร้างสร้างตัวขึ้น และมีความคึกคักตลอด 24 ชั่วโมง ส่วนสองฟากฝั่งถนนก็เต็มไปด้วยตึกแถวสไตล์ชิโนโปรตุกีสที่แต่ละหลังเต็มไปด้วยเอกลักษณ์จากลวดลายปูนปั้น ซุ้มประตูโค้ง ลายแกะสลักไม้  และตัวตึกสีสันสวยงาม จวบจนถึงปัจจุบันที่ยังคงเสน่ห์และมนต์ขลังไว้ในบรรยากาศแบบเก่าๆ ไม่เสื่อมคลาย เมื่อหมดยุคทองของการทำเหมือง ถนนศรีตะกั่วป่าจึงเงียบเหงาลงไปถนัดตา เพราะชาวพื้นที่ต่างเก็บตัวอยู่ในบ้าน จนเมื่อไม่กี่ปีมานี้เองที่ถนนสายนี้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง โดยเฉพาะวันอาทิตย์ที่มีถนนคนเดิน สองข้างทางจะเต็มไปด้วยร้านค้า ที่พ่อค้าแม่ขายต่างก็ยิ้มแย้มทักทายลูกค้า และตักนู้นหยิบนี่ให้ชิมกันก่อนตัดสินใจซื้อ แถมมิตรภาพของคนในพื้นที่อันน่ารัก เพราะคุณตา คุณยาย คุณป้า คุณอา ต่างรู้จักกันหมด เราจึงได้ยินเสียงพูดคุยทักทายกันอยู่ไม่ขาดสาย

นอกจากการเดินเที่ยวชมด้วยตัวเองแล้ว ถนนคนเดินตะกั่วป่าสายนี้ยังมีมัคคุเทศก์น้อยที่คอยพาเราเที่ยวชมตึกรามบ้านช่อง เข้าบ้านนั้นออกบ้านนี้ให้ได้เห็นบรรยากาศของวิถีชีวิตเก่าๆ ภายในบ้านสไตล์ชิโนโปรตุกีส ที่เด่นด้วยตัวบ้านลึกยาวและแบ่งพื้นที่ใช้สอยไว้เป็นตอนๆ กลางบ้านจะมีบ่อน้ำที่ยังคงมีน้ำให้ใช้สอยไม่ขาด แถมบ้านบางหลังยังมีช่องเพดานอยู่ด้านบน ซึ่งน้องๆ กระซิบมาว่า เขาเอาไว้ให้หญิงสาวสมัยก่อน แอบดูชายหนุ่มที่เข้ามาในบ้าน น่ารักทีเดียวเชียว ว่าไหมครับ ระหว่างเดินชมภายในบ้านเราก็สะดุดตาเข้ากับภาพถ่ายเก่าแก่ ซึ่งคนในภาพแต่งกายในชุดแปลกตา สอบถามจากเจ้าบ้านจึงได้ความว่า คนแถบนี้ส่วนหนึ่งเป็นชาว “บ้าบ๋าย่าหย่า” กลุ่มชนชาวจีน-มลายู ซึ่งมีประเพณี วัฒนธรรม และเครื่องแต่งกายอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ยิ่งได้พูดคุยเราก็ยิ่งรู้สึกสนุกสนานไปกับคำบอกเล่า และเรื่องราววิถีชีวิตของคนในอดีตจนแทบจะลืมเวลาไปเสียสนิท

พอออกมาเดินบนถนนกันต่อ เราจึงหันเหภารกิจไปตามหาอาหารพื้นถิ่นโบราณที่เขาว่ากันว่าหากินได้ยากแล้วในปัจจุบัน ซึ่งส่วนใหญ่ที่เห็นก็คงหนีไม้พ้น อาหารประเภทแกงต่างๆ ทั้ง “แกงไตปลา” ที่ชาวตะกั่วป่าเรียกกันว่า “แกงพุงปลา” หรือ “แกงกะทิ” กับเครื่องเคียงที่เป็นผักสดนานาชนิด รวมถึงน้ำพริกรสชาติจัดจ้านสมกับเป็นฝีมือของคนทางใต้ แถมด้วยอาหารคาวอีกหลายชนิดที่เราไม่คุ้นตาเอาเสียเลยอย่าง แกงอาจาด โลบะ หมี่หุ้น ฯลฯ ส่วนขนมหวานของเมืองตะกั่วป่า ที่ว่ากันว่าเป็นถิ่นที่มีขนมโบราณเยอะที่สุด แถมแต่ละสูตรก็สืบทอดกันมานานนมตั้งแต่ต้นตระกูล เช่น ขนมเต้าส้อ ขนมเบื้องโบราณ ขนมม่อชี่ (ขนมที่มีลักษณะคล้ายโมจิของญี่ปุ่น) ขนมกี๊โก้ย และขนมครกในสไตล์ตะกั่วป่า ซึ่งต่างจากที่อื่นคือ ตัวขนมครกจะไม่มีส่วนผสมของน้ำตาล ถ้าอยากจะกินแบบหวานๆ คนตะกั่วป่าก็จะใช้วิธีจิ้มกับน้ำตาลแทน อ้อ!ถ้าใครอยากชิมขนมหวาน และอาหารโบราณให้หลากหลายชนิดคงต้องรีบมากันตั้งแต่ถนนเปิด เพราะขืนมาช้าอาจจะพลาดขนมบางชนิดไป เพราะกรรมวิธีการทำนั้นยากเอาการ จึงมีขายในจำนวนที่จำกัด แถมข้อดีของการมาเดินเล่นตั้งแต่หัววันก็คือ เราจะได้มีเวลาในการเดินชมบรรยากาศ ถ่ายรูปตึกเก่าสวยๆ ได้อย่างเต็มที่ไปพร้อมๆ กันด้วย นอกจากนี้ถ้าใครอยากซื้อของฝากเป็นกระเป๋า ตุ๊กตา เสื้อยืดสกรีนลายสวยๆ หรือ เสื้อผ้าท้องถิ่น ก็มีร้านค้าหลายร้านให้เลือกซื้อหาในราคาเป็นกันเอง ส่วนคนที่ชอบส่งโปสการ์ด ก็มีโปสการ์ดสวยๆ หลายใบที่บอกเล่าเรื่องราวของตะกั่วป่า ให้เราได้เลือกส่งไปถึงคนที่คิดถึงด้วยครับ

ทุกวันนี้แม้ความรุ่งเรืองด้านการทำเหมืองจะหมดลงไปแล้ว หากความเป็นสถานที่นัดพบปะพูดคุยของคนตะกั่วป่ายังคงเป็นเช่นนี้มานานนับ 200 ปี ดังนั้นใครที่อยากจะสัมผัสวิถีชีวิต วัฒนธรรม ของชาวตะกั่วป่า จึงพลาดไม่ได้ เราอยากจะให้คุณได้ลองเข้ามาสัมผัสความน่ารักของชาวตะกั่วป่าด้วยกันครับ แล้วคุณจะรู้ว่าถนนนี้มีรอยยิ้มฟุ่มเฟือยเหลือเฟือจนเราอดไม่ได้ที่จะยิ้มไปกับความน่ารักของพวกเขาโดยไม่รู้ตัว

- ถนนคนเดินเมืองตะกั่วป่า อาจเลื่อนเวลาปิดไปถึง 2 ทุ่ม ถ้ามีนักท่องเที่ยวเป็นจำนวนมาก ถึงแม้อาหารและขนมหลายอย่างอาจจะขายหมดแล้วก็ตาม

- ถนนคนเดินเมืองตะกั่วป่าจัดขึ้นทุกวันอาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 15.00-19.00 น. ในช่วงเดือนพฤศจิกายน-เมษายนเท่านั้น และจะปิดในช่วงฤดูฝน

- ขนมที่พลาดไม่ได้ คือ ขนมม่อชี่ และขนมกี๊โก้ย ต้องหาโอกาสลองชิมสักครั้ง

ที่อยู่ : ถนนศรีตะกั่วป่า อำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา

GPS : 8.828739, 98.364846

เบอร์ติดต่อ : เทศบาลเมืองตะกั่วป่า โทร. 0 7642 4388,0 7642 4525

เวลาทำการ : ทุกวันอาทิตย์ เวลา 15.00-19.00 น. (ในช่วงเดือนพฤศจิกายน-เมษายน)

ค่าธรรมเนียม : ไม่มีค่าธรรมเนียม

ช่วงเวลาแนะนำ : ถ้าอยากกินขนมและอาหารพื้นเมืองอร่อยๆ แนะนำให้มาเร็วซักหน่อย เพราะของอร่อย รวมถึงอาหารพื้นเมืองโบราณอาจจะขายหมดก่อน เนื่องจากทำในปริมาณจำกัด

ไฮไลท์ : ขนมหวานพื้นบ้านของคนตะกั่วป่า และตึกเก่าสไตล์ชิโนโปรตุกีส ที่ถือเป็นพิพิธภัณฑ์มีชีวิตอันมีเรื่องเล่า เรื่องราว องค์ประกอบต่างๆ ที่น่าสนใจ ซึ่งชาวเมืองตะกั่วป่ายังคงรักษาบ้านเรือนและวิถีชีวิตไว้แบบดั้งเดิม ซึ่งหลายบ้านก็เปิดต้อนรับนักท่องเที่ยวให้เข้าไปสัมผัสความหลังอันหอมหวานในอดีตได้อย่างใกล้ชิด

กิจกรรม : เดินเล่นจับจ่ายซื้อหาอาหารและขนมพื้นบ้านโบราณ พร้อมกับดื่มด่ำบรรยากาศยามเย็นท่ามกลางรอยยิ้ม และบรรยากาศตึกเก่าสไตล์ชิโนโปรตุกีส ในถนนสายวัฒนธรรม

ขับรถมาตามทางหลวงหมายเลข 4 ถึงแยกเทศบาลเมืองตะกั่วป่า จะสังเกตเห็นรูปสลักพระนารายณ์ ที่ถนนเพชรเกษม จากนั้นให้เลี้ยวเข้าสู่ถนนบำรุงราษฎร์ ขับไปประมาณ 7 กิโลเมตร จะเจอกับสถานีตำรวจภูธรตลาดใหญ่ ให้เลี้ยงขวา จะเจอสัญญาณไฟจราจรแล้วเลี้ยงซ้าย ก็จะถึงถนนสายวัฒนธรรม ข้างหน้าทางเข้าจะมีศาลเจ้าพ่อกวนอู (ซิ่นใช่ตึ๋ง) ตั้งอยู่ตรงสามแย