ไปกัน .. เลย
จังหวัดเลย ... เคยไปกันรึยัง ?
บางคนอาจยังไม่เคย .. ไป
บางคนไปจนเคย.. ชิน

เพราะหากจะพูดถึง สถานที่ คุ้นชิน ณ จังหวัดเลย

หนึ่งในนั้นคงหนีไม่พ้น  อำเภอนี้ !!

เชียงคานนนนนนนนนนนนนนน !!

อำเภอเชียงคาน หนึ่งในอำเภอยอดฮิตชิดริมโขง
ที่แขกไป ใครมาต่างพากันหลงรัก
ด้วยบรรยากาศ ชิคๆ ชิวๆ  ปลิวๆ ไปกับวิถีชีวิต 
ผู้คน  บ้านเรือนไม้เก่า 
และที่นี่ก็ยังมีกิจกรรมให้เราร่วมเพลินไปตามวิถี

อย่างใส่บาตรในยามเช้า  ปั่นจักรยานชมเมือง  เดินเลาะเลี้ยวชิมอาหารถิ่น กินบรรยากาศไปกับการถ่ายรูปเล่น
โอ้ยยยยยยยย  แค่นี้ก็ฟิน!! อย่าบอกใคร

เพราะจุดหมายของเรา  คือ  !!!!

หมู่บ้านไทดำแห่งเดียวในภาคอีสานเด้อขาเด้อ !!

ที่นี่เลย “พิพิธภัณฑ์หมู่บ้านวัฒนธรรมไทดำ” บ้านนาป่าหนาด
หมู่บ้านเล็กๆที่ซ่อนตัวอยู่ในตำบลเขาแก้ว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย
ห่างจากตัวเมืองเชียงคานเพียง  20  กิโลเมตร 
ยังมีหมู่บ้านวัฒนธรรมไทดำ  ที่ยังคงสืบสาน และส่งต่อประเพณีวัฒนธรรมแก่เด็กๆเยาวชน

กลุ่มหนูน้อยเหล่านี้ ...

“พิพิธภัณฑ์หมู่บ้านวัฒนธรรมไทดำ” บ้านนาป่าหนาด
จึงเป็นเสมือนโรงเรียนแห่งการเรียนรู้  ให้กับทุกๆคนที่สนใจ
ได้เข้ามาพักกาย  พักใจ  และเรียนรู้วิถีไทดำไปกับ คุณลุงคุณป้าคุณน้าคุณอาเหล่านี้

กิจกรรม 2 วัน 1 คืน  บอกได้คำเดียวเลยว่าเต็มอิ่มแน่นอน
เริ่มต้นจากการเดินทางกันก่อนเลยแล้วกันเนอะ

การเดินทาง 
 : จากตัวเมืองเลยใช้ทางหลวง หมายเลข 201 (เลย-เชียงคาน) ไป 47 กิโลเมตร
   แล้วเลี้ยวซ้ายบริเวณสามแยกตรงไปจน ถึงบ้านท่าดีหมี่ และเลี้ยวขวาที่โรงเรียน บ้านท่าดีหมี
   ไปอีกประมาณ 2 กิโลเมตร ก็จะพบ“พิพิธภัณฑ์หมู่บ้านวัฒนธรรมไทดำ”เด่นเป็นสง่าอยู่กลางทุ่งนาค่ะ

สำหรับใครที่ไม่มีรถส่วนตัว  ก็ไม่ต้องเป็นกังวลไป  เพราะจากตัวอำเภอเชียงคาน  สามารถเหมารถสกายแลป
เชียงคาน – พิพิธภัณฑ์หมู่บ้านวัฒนธรรมไทยดำ บ้านนาป่าหนาด  ราคาเหมาไปอย่างเดียวจะอยู่ที่ 500 บาท
ลองชวนเพื่อนๆ เหมากันไปนะคะ  ประหยัดลงไปอีกค่ะ

เมื่อถึงที่หมาย ต่อให้ไปคนเดียวก็ไม่ต้องห่วงว่าจะเหงานะคะ
เพราะเมื่อไปถึง...   คุณลุงเพชรตะบอง ไพศูนย์ ประธานพิพิธภัณฑ์ไทดำชุมชนบ้านนาป่าหนาด  และน้องกระปุกออกมาต้อนรับอย่างเป็นกันเองค่ะ

“แซปาง” 

 เป็นพิธีกรรมที่แสดงความเคารพต่อหมอมดประจำหมู่บ้าน
 ของชาวไทดำ บ้านนาป่าหนาด ตำบลเขาแก้ว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย
 การละเล่นแซปางเป็นการฉลองความอุดมสมบูรณ์ของหมู่บ้าน
 มักจะทำพิธีในวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 3 และเดือน 6 
จะขับร้องร่ายมนต์เป็นทำนองเพื่อเชิญผีสางเทวดามารับเครื่องเซ่นที่ต้นปางค่ะ 
ปัจจุบันหากมีนักท่องเที่ยวเข้ามาที่“พิพิธภัณฑ์หมู่บ้านวัฒนธรรมไทดำ”
ก็จะได้ชมการแสดงแซปางเพื่อถือเป็นการต้อนรับแขกที่มาเยือนค่ะ

ขอบอกเลยว่า ... ม้วนมากกกกค่ะเด้อ.

พร้อมบอกเล่าที่มาที่ไปของไทดำแห่งเดียวในภาคอีสานให้เราได้ฟังค่ะ

ชาวไทดำ จังหวัดเลย ได้อพยพมาจากอาณาจักร 12 จุไทย  ทางตอนใต้ของประเทศจีน  ปัจจุบันอยู่ในดินแดนของประเทศเวียดนาม  ชาวไทดำ บ้านนาป่าหนาดอพยพเข้ามาครั้งแรกเมื่อ พ.ศ.2423 

เอกลักษณ์ที่ชัดเจนอยู่ที่การแต่งกาย  ที่ต้องเป็นสีดำ
อย่างการแต่งกายก็จะ มีหลักๆ 2แบบค่ะ
แบบที่1  :  นั่นคือเสื้อผ้าสำหรับใช้ในชีวิตประจำวัน  จะนุ่งซิ่น "ลายแตงโม" แบบที่เด็กๆเขานุ่งกันค่ะ

ผ้าซิ่นลายนางหาญ มีตำนานเล่าว่า หญิงสาวไทดำ ในจำนวนพี่น้อง 3 คน คนที่หนึ่งเป็นผู้คิดค้นลายขึ้นมา
 แต่ยังไม่ทันได้ทอเสร็จก็เสียชีวิตไปก่อน  ต่อมาคนที่สองมาทอต่อก็เสียชีวิตไประหว่างทำการทอไปอีกคน
 จนในที่สุดหญิงสาวคนที่สามก็ได้บนบานขอให้ตนทอผ้าซิ่นผืนนี้ได้สำเร็จ  นับจากนั้นเป็นต้นมาผู้คนจึงเรียกผ้าซิ่นผืนนี้ว่า  ผ้าซิ่นลายนางหาญนั่นเอง

แอบได้วิชามา 2 คำค่ะ
คั่น- หยู่- หล่อ- กั่ว แปลว่า  สวัสดี
สอ-ได้-ย้อน  แปลว่า  ขอบคุณค่ะ

เผลอแป๊บเดียว! ก็จะหมดวันของวันแรก 
ได้ทราบประวัติ  / การแต่งกาย / ดูเด็กๆ เรียนภาษาไทดำ

ตกเย็นมาก็หิวสิคะ  ... จะรออะไร

ไปให้แม่ๆ ทำอาหารให้กินดีกว่า

ว่าแต่เมนูจะมีอะไรบ้างน้า ?

ถ้าได้มาที่นี่แนะนำเลยค่ะว่า ต้องชิม!

เข้าสู่เช้าวันที่ 2

ยังไม่ทันไรเจ้ากระปุกก็มาชวนให้ไปเล่นด้วย

การละเล่นที่มีชื่อว่า  “มะกอนลอดบ่วง”  
หนึ่งในการละเล่นที่ไม่ควรพลาด
เมื่อมาเที่ยวที่พิพิธภัณฑ์ไทดำ บ้านนาป่าหนาด ตำบลเขาแก้ว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย
ในอดีตหลังจากหมดฤดูทำนาในช่วงเดือนเมษายน
หนุ่มสาวชาวไทดำก็จะมาเล่น “มะกอนลอดบ่วง”  
เพื่อเป็นการเสี่ยงทายให้หนุ่มสาวได้เลือกคู่ในหมู่บ้าน
 มีลักษณะเป็นเสาสูงตั้งแท่นขึงคู่ไว้ แล้วมีแผ่นไม้ที่มีช่อง หรือรูอยู่ตรงกลาง 
วิธีการเล่นก็คือโยนลูกผ้าลักษณะสามเหลี่ยมมีหาง  หรือที่เรียกว่า มะกอน
เหวี่ยงขึ้นไปเพื่อให้ลอดห่วงที่ตั้งตรงสูงไปให้ได้ 
ดูเป็นกิจกรรมที่ผู้ใหญ่จะสนุกกว่าเด็กไปอี๊ก 5555

ต่อจาก “มะกอนลอดบ่วง”  ก็ได้เวลาประลองฝีมือกับเด็กๆ  ด้วยการฝึกทำ “ตุ้มนก  ตุ้มหนู”

“ตุ้มนก ตุ้มหนู” 

ถือเป็นอีกหนึ่งสัญลักษณ์เมื่อมาเยือน อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย
เคยสงสัยกันไหมคะ  ว่าตุ้มนก ตุ้มหนู  คืออะไร?
“ตุ้มนก ตุ้มหนู”  เป็นเครื่องรางของขลัง ที่ใช้ปัดเป่าสิ่งที่ไม่ดี นำความโชคดีมาให้คะ
 เป็นความเชื่อของชาวไทดำ บ้านนาป่าหนาด ตำบลเขาแก้ว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย
 โมบาย 1 เส้น จะมีตุ้มทั้งหมด 5 ตุ้ม  นั่นก็คือ
 1. “บ้าน หรือเฮือนผีมด”  เชื่อว่าเป็นสถานที่ที่ผีมดอาศัยอยู่
 2. “ตุ้มหนู หรือกลองผีมด” เชื่อว่าเมื่อเวลาจะออกรบกับศัตรูต้องตีกลองเพื่อรวบรวมขวัญ และกำลังใจ
 3. “ตุ้มนก” เชื่อว่าเมื่อมีบริวารคือนก นกจะไปช่วยจิกศัตรู
 4. “รังต่อรังแตน”  เชื่อว่ามีบริวารคือแตน  แตนจะไปช่วยต่อสู้กับศัตรู
 5. “หัวใจไทดำ” คือ ตัวแทนในเรื่องของความรัก และสามัคคีนั่นเอง

เด็กๆ บอกว่า  พวกเขาก็นำหัวใจไทดำนี่แหละค่ะ  ติดเป็นเข็มกลัดให้กับทุกคนที่มาเยือนที่นี่
ก็น่ารักไปอีกแบบนะคะ

2 วัน 1คืน ที่หมู่บ้านไทดำ บ้านนาป่าหนาดแห่งนี้ 
ทำให้โบว์ได้ซึมซับเรื่องราวการอนุรักษ์และรักในภูมิปัญญาภาษาถิ่น 
ซึ่งถือเป็นมรดกอันทรงคุณค่า  ที่หมู่บ้านไทดำบ้านนาป่าหนาดยังคงรักษาไว้  ให้กับคนรุ่นหลังได้อย่างน่าภาคภูมิใจค่ะ มีโอกาสก็ลองแวะเวียนเยี่ยมชม “พิพิธภัณฑ์หมู่บ้านวัฒนธรรมไทดำ” แห่งเดียวในภาคอีสานกันสักครั้งนะคะ

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ “พิพิธภัณฑ์หมู่บ้านวัฒนธรรมไทดำ”โทร. 08 -2486 – 3450

ชมรายการเที่ยวไทยไม่ตกยุค ตอน สืบตำนาน หมู่บ้านวัฒนธรรมไทดำ  จ.เลย

ได้ที่นี่ค่ะ https://www.youtube.com/watch?v=-PS3jjzUo0Y

ติดตามชมรายการเที่ยวไทยไม่ตกยุค

ทุกวันหยุดนักขัตฤกษ์ เวลา 15.30 – 16.00 น. ทางสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส