Search and share travel destinations and experiences in Thailand Sign up Log in
 
ปราสาทสด๊กก๊อกธม ศึกษาอารายธรรมขอม ปราสาทหินทรายบนชายขอบบูรพา ปราสาทสด๊กก๊อกธม (Prasat Sadok Kok Thom) จ.สระแก้ว
    • Posts-1
    theTripPacker •  December 20 , 2013

    ปราสาทสด๊กก๊อกธม ศึกษาอารายธรรมขอม ปราสาทหินทรายบนชายขอบบูรพา

    นับจากเส้นกั้นพรมแดน ชายแดนไทย-กัมพูชา เข้ามาไม่เกิน 3 กิโลเมตร ในบริเวณพื้นที่อำเภอโคกสูงอันเป็นที่ตั้งของ“ปราสาทสด๊กก๊อกธม” ปราสาทหินที่ใหญ่ที่สุดในจังหวัดสระแก้ว แค่ชื่อก็อาจจะฟังแปลกหูไปบ้างเพราะเป็นคำในภาษาขะแมร์ แปลว่า “เมืองใหญ่ที่มีต้นกกขึ้นรก” แต่ถ้าเป็นตามหลักฐานที่ปรากฏในศิลาจารึกที่พบบริเวณรอบปราสาทนั้น ปราสาทแห่งนี้จะมีอีกชื่อหนึ่งว่า “ปราสาทเมืองพร้าว” ตามคำบอกเล่าของคนโบราณที่หลงป่าเข้ามาแล้วพบเห็นต้นมะพร้าวในบริเวณนี้เป็นจำนวนมาก ซึ่งความน่าสนใจของตัวปราสาทยังไม่หมดแต่เพียงเท่านี้ เราจึงมุ่งหน้าสู่ดินแดนชายขอบบูรพา เพื่อย้อนรอยไปชมดินแดนสมัยที่อารายธรรมขอมยังรุ่งเรืองให้เห็นกับตา

    ถ้าเป็นเมื่อ 10 ปี ก่อน การเข้ามายังพื้นที่บริเวณนี้คงไม่ใช่เรื่องง่ายนัก ทั้งเรื่องเส้นทางการเดินทางที่ยังไม่สะดวกนัก ตัวปราสาทที่ยังคงทรุดโทรม ไร้ซึ่งหน่วยงานเข้ามาบูรณะ รวมถึงพื้นที่ในแถบนี้ยังถือเป็นจุดอ่อนไหวของการปักปันดินแดน จึงมีน้อยคนนักที่จะได้รู้จักกับ“ปราสาทสด๊กก๊อกธม” แห่งนี้ แต่ในปัจจุบันปราสาทสด๊กก๊อกธมอยู่ในความดูแลของกรมศิลปากร จึงได้รับการบูรณะครั้งใหญ่ด้วยวิธีการที่เรียกว่า “อนัสติโลซิส” ซึ่งเป็นการใช้วัสดุเดิม นำกลับไปวางในตำแหน่งเดิมโดยใช้วิธีการก่อสร้างแบบดั้งเดิม เพื่อให้ตัวปราสาทคงความสมบูรณ์ตามรูปแบบเดิมมากที่สุด ถ้าใครที่เคยแวะเวียนไปเยี่ยมชมปราสาทสด๊กก๊อกธมเหมือนหลายปีก่อน คงจะเห็นความเปลี่ยนแปลงได้อย่างชัดเจนเลยทีเดียว ถึงแม้ว่าปัจจุบันตัวปราสาทจะอยู่ในระหว่างการบูรณะ แต่ก็เปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชมได้เพราะใกล้จะเสร็จสมบูรณ์เต็มทีแล้ว ตามหลักฐานที่ค้นพบ ปราสาทสด๊กก๊อกธม สร้างขึ้นราวปลายพุทธศตวรรษที่ 15-16 จัดเป็นศาสนสถานฮินดู ที่สร้างขึ้นตามลักษณะศิลปะเขมรแบบคลับต่อบาปวน ผังของปราสาทหันหน้าไปทางทิศตะวันออก ซึ่งมี “บาราย” หรือ หนองน้ำขนาดใหญ่อยู่ด้านหน้า ถูกเชื่อมต่อด้วย “สะพานสายรุ้ง” ตามคติความเชื่อที่ถือว่าเป็นทางเดินสู่สรวงสวรรค์ สองข้างจะประดับด้วย“เสานางเรียง” พอผ่านซุ้มประตู “โคปุระ” เข้าไปแล้ว จะพบสปเป็นอาคารระเบียงคดระน้ำล้อมรอบปราสาทชั้นในไว้ 

    ถัดไปเป็นอาคารระเบียงคดที่สร้างจากหินทรายและศิลาแลง พอเราก้าวผ่านระเบียงคดเข้าไปแล้ว ก็จะเห็นปราสาทใหญ่ตรงกลางเป็นปรางค์ประธาน ภายในประดิษฐาน “แท่นหินศิวลึงค์”  และ “ฐานโยนี” ตามคติความเชื่อการกำเนิดโลกตามศาสนาฮินดู ส่วนด้านข้างตามแนวเหนือ-ใต้ มี “บรรณาลัย” อีก 2 หลัง ในช่วงปีพุทธศักราช 1480 ซึ่งตรงกับสมัยของพระเจ้าชัยวรมันที่ 4 สถานที่แห่งนี้ถูกใช้ให้เป็นศาสนสถานสำคัญในการบูชาเทวรูปศิวลึงค์ และรูปเคารพด้านในเท่านั้น ดังนั้นถ้าเราเดินชมไปรอบๆ ปราสาท เราจะสังเกตเห็นลวดลายแกะสลักบนหินทรายเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับ พระศิวะ พระนารายณ์ อยู่ตามซุ้มประตูต่างๆ ซึ่งบางส่วนก็อาจถูกแซมด้วยหินทรายก้อนใหม่เพื่อให้โครงสร้างตัวปราสาทเป็นรูปเป็นร่างที่สมบูรณ์มากที่สุดเท่าที่จะทำได้

    • A Narin  ขอภาพไปลงหน้าปกกลุ่มในเฟซได้ไหมครับ 25 October 2022 14:48:54
    • Posts-2
    theTripPacker •  December 20, 2013
    • Posts-3
    theTripPacker •  December 20 , 2013

    จะว่าไปแล้วการบูรณะปราสาทสด๊กก๊อกธมครั้งใหญ่ในรอบนี้ ทำให้โบราณสถานที่เคยถูกปล่อยให้รกร้าง กลับกลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดสระแก้วไปเป็นที่เรียบร้อย จึงมีนักท่องเที่ยวจำนวนไม่น้อยที่แวะเวียนกันมาอย่างไม่ขาดสาย ถึงแม้ว่าการบูรณะจะยังไม่แล้วเสร็จก็ตาม แต่ปราสาทหินทรายหลังนี้ก็มิได้ถูกโครงเหล็กและเครื่องมือก่อสร้างลดทอนความยิ่งใหญ่ลงเลยแม้แต่น้อย กลับแต่จะยิ่งเพิ่มความน่าสนใจในเชิงประวัติศาสตร์ให้เพิ่มมากขึ้นไปอีก

    • Posts-4
    theTripPacker •  December 20 , 2013

    Note

    - “สด๊กเป็นภาษาเขมร แปลว่ารกทึบหนา

    - "ก๊อก"อาจมาจากคำว่า กก” ซึ่งแปลว่า ต้นกกที่ชาวบ้านนำมาทอเสื่อ

    - “ธม” แปลว่าใหญ่

    - ถ้าจะแปลตามคำศัพท์  คำว่าสด๊กก๊อกธมจึงแปลได้ว่าปราสาทที่มีต้นกกขึ้นหนาแน่นมาก

    - บริเวณภายในปราสาท มีลายฝีพระหัตถ์ของสมเด็จพระเทพรัตนฯ บนแท่นหินทราย ซึ่งทรงจารึกไว้เมื่อครั้งเสด็จมาเยี่ยมชมปราสาท

    - การเที่ยวชมปราสาทให้ได้ความรู้ นักท่องเที่ยวสามารถขอให้เจ้าหน้าที่ทำหน้าที่มัคคุเทศน์นำชมรอบตัวปราสาทได้

    • Posts-5
    theTripPacker •  December 20, 2013

    Editor's Comment

    • Strong point:
    • ปราสาทสด๊กก๊อกธมได้รับการบูรณะครั้งใหญ่ภายใต้ความดูแลของกรมศิลปากร ทำให้ตัวปราสาทมีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น ซึ่งจะถือเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ดี ที่จะให้คนรุ่นหลังได้ทำการเรียนรู้ ซึ่งพื้นที่ของปราสาทสด๊กก๊อกธมกินอาณาบริเวณกว้างขวางมาก จัดว่าเป็นปราสาทหินที่ใหญ่ที่สุดของจังหวัดสระแก้วเลยทีเดียว
    • Weak point:
    • การเดินทางมาเที่ยวชมปราสาทสด๊กก๊อกธม ยังไม่มีรถประจำทางสาธารณะผ่าน ถ้าไม่มีรถส่วนตัวก็อาจจะเดินทางยากหน่อย นอกจากนี้ตัวปราสาทยังอยู่ในระหว่างการบูรณะ ซึ่งทำให้นักท่องเที่ยวไม่ได้รับความสะดวกนัก เนื่องจากยังมีเครื่องมือเครื่องไม้วางระเกะระกะอยู่ในบางจุด
    • Conclusion:
    • ปราสาทสด๊กก๊อกธมจัดว่าเป็นหนึ่งในอารายธรรมขอมที่สำคัญที่หลงเหลืออยู่ในดินแดนไทย รวมทั้งยังเป็นปราสาทหินที่ใหญ่ที่สุดของจังหวัดสระแก้ว และยังเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญอีกแห่งขอบภาคตะวันออก ซึ่งยังคงความสวยงาม และหลักฐานทางอารายธรรมทางประวัติศาสตร์ที่น่าศึกษาค้นคว้าอีกมาก
    Score
    • Posts-6
    theTripPacker •  December 20 , 2013

    ข้อมูลทั่วไป

    ที่อยู่ : บ้านหนองเสม็ด หมู่ 3 ตำบลโคกสูง อำเภอโคกสูง จังหวัดสระแก้ว

    GPS : 13.841342, 102.739367

    เบอร์ติดต่อ : สำนักงานศิลปากรที่ 5 ปราจีนบุรี 0 3721 2610, 0 3721 2296

    เวลาทำการ : ทุกวัน 7.00-18.00 น.

    ช่วงเวลาแนะนำ : ตลอดทั้งปี

    ไฮไลท์ : ปราสาทหินทรายในรูปแบบวัฒนธรรมเขมรที่มีพื้นที่ใหญ่ที่สุดในภาคตะวันออก

    กิจกรรม : ชมความสวยงามของศิลปะเขมร บายน และเรียนรู้ประวัติศาสตร์

    • Posts-7
    theTripPacker •  December 20 , 2013

    วิธีการเดินทาง

    จากอรัญประเทศให้ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 348 (อรัญประเทศ-ตาพระยา) ขับไปประมาณ 25.5 กิโลเมตรให้เลี้ยวขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 3381 ไปอีกประมาณ 10 กิโลเมตรจะเห็นสถานีอนามัยโคกสูงอยู่ขวามือจากนั้นให้เลี้ยวซ้ายเข้าไปทางบ้านหนองเสม็ดอีกประมาณ 2.5 กิโลเมตร ผ่านโรงเรียนหนองเสม็ดให้เลี้ยวขวาไปตามเส้นทางในหมู่บ้านอีกประมาณ 3 กิโลเมตร จะเจอทางแยกเข้าทางหลวงหมายเลข 3446 ให้เลี้ยวซ้ายไปอีก 2.5 กิโลเมตร ถึงปราสาทสด๊กก๊อกธม


    • Posts-8
    theTripPacker •  December 20, 2013
    • Posts-9
    theTripPacker •  December 20 , 2013

    แกลลอรี่รูปภาพ

    • Posts-10
    theTripPacker •  December 24, 2013
  1. View more